آسیبها وعوارض جانبی دخانیات برای اطفال
میلیونها کودک از دود دست دوم در خانههایشان استنشاق میکنند. دود دست دوم میتواند برای سلامت کودکانتان، بسیار خطرناک باشد زیرا ریههای آنها هنوز درحال رشد و نمود است. اگر اطراف کودکتان سیگار بکشید یا آنها در معرض دود سیگار در جاهای دیگری باشند، ممکن است بیش از آنچه فکر میکنید در خطر باشند. کودکانی که والدینشان فقط بیرون از خانه سیگار میکشند هم در معرض مواد شیمیایی موجود در دود دست دوم سیگار هستند. بهترین راه رهایی از این خطر، ترک سیگار است.
انواع دود تنباکو
فرآیند استعمال دخانیات سه نوع دود تنباکوی مختلف ایجاد میکند:
- دود اصلی: این دودی است که مصرف کننده سیگار، مستقیما از سیگار روشن استنشاق میکند.
- دود اصلی استنشاق: این دود حاصل از بازدم فرد سیگاری است.
- دود فرعی: این دود انتهای سیگار روشن است.
دود دست دوم سیگار، ترکیب دود اصلی استنشاق و دود فرعی است. دود دست دوم، با نام دود تنباکوی محیطی نیز شناخته میشود. تنفس دود دست دوم نیز با نام استعمال دخانیات غیرفعال، شناخته میشود. دود دست دوم بر سلامت هر دو فرد سیگاری و غیرسیگاری، اثر میگذارد. حداقل ۲۵۰ ماده شیمیایی در دود دست دوم وجود دارد که سمی هستند، از جمله ۵۰ مورد از آنها که عامل سرطان شناخته شدهاند. کودکان، به دلیل سرعت تنفس بالاتر، سطح وسیع تر ریه و ریههای نسبتا نابالغ، حساسیت ویژه نسبت به اثرات دود دست دوم دارند. همچنین، نوزادان و کودکان، معمولا قادر به کنترل محیط خود نیستند و بنابراین نمیتوانند قدمی برای اجتناب از دود دخانیات انجام دهند. کودکان در منزل، بیشتر در معرض دود دخانیات هستند و بهدلیل آنکه این وضعیت، معمول و رایج است، حتی افزایش بسیار کمی در ریسک یک بیماری میتواند به معنای ابتلای تعداد بیشتری از افراد، در نوزادی و کودکی است. دود دست سوم نیز خطرناک است. دود دست سوم، دود بهجا مانده است، سمهای خطرناکی که درجایی باقی میمانند که کسی قبلا سیگار کشیده است. دد دست سوم میتواند در اسباب و لوازم خانه، روی صندلیهای اتومبیل، یا حتی موهای کودک، پس از اینکه کسی در نزدیکی او سیگار کشیده است، یافت شود.
عوارض سوء دخانیات بر اطفال
اثرات بر کودک متولد نشده
وقتی یک خانم باردار، دود دست دوم را تنفس میکند، مواد شیمیایی دود میتوانند از ریههای او رد شده و به جریان خون برسند. نیکوتین، مونوکسید کربن و دیگر مواد شیمیایی ممکن است از جفت عبور کرده و بر کودک متولد نشده، تاثیر بگذارند. خانمهایی که در معرض دود دست دوم قرار میگیرند، احتمال بیشتری دارد که نوزادشان وزن کمتر از ۲۵۰۰ گرم داشته باشد. در مجموع، کودکانی که از مادرانی متولد میشوند که در معرض دود دست دوم هستند وزن هنگام تولد پایینتری نسبت به بقیه نوزادان دارند. این امر، لزوما تاثیر سوء بر سلامت کودک ندارد، بلکه میتواند کودک را با مشکلات بیشتری نیز روبرو کند.
کودک مادری که در معرض دود دست دوم بوده است، با احتمال بیشتری، تولد پیش از موعد خواهد داشت، یعنی کمتر از ۳۷ هفته در شکم مادر میمانند. قرارگیری در معرض دود در دوران بارداری میتواند به مشکلات یادگیری و اختلال بیش فعالی، کمبود توجه (ADHD) بینجامد. خطرات سلامتی، در صورتیکه خود خانم باردار، دخانیات مصرف کند یا در معرض دود باشد، بسیار بالاتر خواهد رفت. همه خانمهای باردار باید از دود دست دوم پرهیز کنند و از افراد سیگاری درخواست نمایند اطراف آنها سیگار نکشند.
نوزادان و کودکان
دود دست دوم اثرات زیادی بر سلامت کودکان و نوزادان دارد:
برونشیت
کودکان والدین سیگاری، در مقایسه با کودکان افراد غیرسیگاری، بیشتر به عفونت ریه و مجاری تنفسی مانند برونشیت، برونشیولیت و ذاتالریه مبتلا میشوند. همچنین، احتمال بالاتری برای ابتلا به بیماری خس خس سینه دارند. کودکان این گروه سنی که در معرض دود دست دوم قرار میگیرند، نرخ بستری شدن بالاتری دارند.
عفونت گوش
کودکان افراد سیگاری، با احتمال بیشتری به التهاب گوش میانی مبتلا میشوند که عفونت و تورم گوش رایج در خردسالان است. کودکان افراد سیگاری، احتمال بیشتری دارد که چندین بار به التهاب گوش دچار شوند و ترشح طولانی مدت گوش میانی (ترشح مایع) داشته باشند. بیماری گوش میانی، دلیل رایج اختلال شنوایی در کودکان است که میتواند حرف زدن کودک را به تاخیر بیندازد.
بیماریهای ریه
کودکان افراد سیگاری نقص عملکردی جزء در ریه خود دارند، به این معنی که بهطور متوسط، آنها نمیتوانند در مقایسه با کودکان افراد غیرسیگاری، تنفس عمیق یا بازدم شدید داشته باشند. کودکان در تمام سنین، از جمله نوجوانان، مبتلا میشوند و برخی شواهد دال بر آن است که عملکرد ناقص ریه ممکن است حتی در بزرگسالی هم وجود داشته باشد. کودکان افراد سیگاری در سن مدرسه، بیشتر علائمی مانند سرفه، خلط، خس خس سینه و تنگی نفس دارند. آسم آسم و تنگی نفس کودکان، در بین کودکان افراد سیگاری، رایجتر است. کودکان مبتلا به آسم که در معرض دود دست دوم باشند، ریسک بالاتر بروز علائم بیماری در سنین پایینتر، و علائم بیشتر و حملههای بیشتر اسم هستند. آنها ممکن است از داروهای اسم، با دفعات بیشتر و مدت طولانیتر استفاده کنند.
اختلال سیستم ایمنی
بهنظر میرسد دود دست دوم، سیستم ایمنی را در کودکان و بزرگسالان غیرسیگاری، مختل میکند، که احتمال عفونت در بدن آنها را افزایش میدهد. کودکانی که در معرض دود دست دوم قرار میگیرند، در حین جراحیهای با بیهوشی عمومی و پس از آن، بیشتر به مشکلات ریوی دچار میشوند. کودکان افراد سیگاری ریسک بالاتر ابتلا به بیماری مننژیکوکال د ادند که گاهی میتواند موجب مرگ، ناتوانی ذهنی، ناشنوایی یا فلج شدن یکی از اندامها شود. افراد سیگاری، بیشتر ممکن است ناقل باکتریهایی باشند که موجب این بیماری میشوند.
سرطانها
شواهدی دال بر این موضوع وجود دارد که وقتی یک مادر باردار و یک کودک، قبل و بعد از تولد، در معرض دود دست دوم قرار میگیرند، کودک او ممکن است ریسک بالای ابتلا به سرطانهای مخصوص دوران کودکی، مانند سرطانهای خون، سرطانهای لنفاوی و سرطان مغز را داشته باشد. تحقیقات بیشتری برای تایید این فرضیه، نیاز است.
بیماری قلبی
اثرات دود دست دوم که میتواند به بیماری قلبی منجر شود، میتواند در کودکی و نوجوانی آغاز شود.
سندروم مرگ ناگهانی نوزاد
نوزادانی که در معرض دود دست دوم قرار میگیرند، ریسک بالاتر سندروم مرگ ناگهانی نوزاد را دارا هستند. محققان در زمینه سندروم مرگ ناگهانی نوزاد چنین میگویند که مادران سیگاری نباید با نوزادان کمتر از چهارماهه، در یک تختخواب بخوابند. اگرچه برخی علائم سندروم مرگ ناگهانی نوزاد، با افزایش سن، کمتر دیده میشود، باز هم محافظت از کودکان در برابر دود دست دوم، در تمام سنین، مسئله مهمی است. کودکان، حساسیت ویژهای به دود دست دوم دارند. در خانوادههایی با حداقل یک والد سیگاری، بهترین راه حفاظت از کودکان دربرابر دود دست دوم، ممنوعیت قطعی سیگار کشیدن درون خانه یا اتومبیل است.

