کم وزنی نوزاد هنگام تولد؛ علت و درمان

وزن کم نوزاد هنگام زایمان اصطلاحی است که برای توصیف نوزادان متولدشده با وزن کمتر از ۲۵۰۰ گرم استفاده می‌شود. نوزادان به‌طور متوسط ​​حدود ۳۶۰۰ گرم وزن دارند. نوزادانی که هنگام تولد وزن کم دارند، بسیار کوچک‌تر از نوزادانی هستند که وزن طبیعی دارند. سر نوزاد ممکن است بزرگ‌تر از بقیه بدن به نظر برسد و نوزاد لاغر است. برخی از نوزادان با وزن کم حتی اگر کوچک باشند نوزادان سالمی هستند. اما وزن کم‌ ممکن است برای برخی از نوزادان مشکلات جدی سلامتی ایجاد کند.

علل

دلایل زیادی وجود دارد که باعث می‌شود نوزاد هنگام تولد وزن کمی داشته باشد. یکی از علل ممکن است وراثت باشد. والدینی که کوتاه‌تر هستند و وزن کمتر از حد متوسط ​​دارند یا در هنگام تولد کوچک بوده‌اند، ممکن است بچه‌های کم‌وزن داشته باشند.

علل دیگر وزن کم هنگام تولد عبارت‌اند از:

• اگر نوزاد نارس است و زمان کافی برای رشد نداشته است زیرا تولد قبل از هفته ۳۷ بارداری انجام‌شده است. از ۱۰ کودک حدود ۷ کودک مبتلا به تولد زودرس هستند. نوزادی که زودتر متولد می‌شود ممکن است وزن تولد او کم باشد.
• اگر مادر دوقلو یا بیشتر داشته باشد زیرا آن‌ها اغلب زودتر از موعد متولد می‌شوند و در رحم به‌اندازه کافی فضا برای رشد ندارند.
• اگر نوزاد دارای بیماری ارثی باشد.
• اگر مشکلاتی جفت مانند پری اکلامپسی وجود داشته باشد که جریان خون به کودک را کاهش می‌دهد. این مشکل می‌تواند رشد کودک را محدود کند، زیرا اکسیژن و مواد مغذی کافی نمی‌توانند به او برسند.
• اگر مادر در دوران بارداری فشارخون بالا داشته باشد هم می‌تواند رسیدن جریان خون از طریق جفت به نوزاد را تحت تأثیر قرار دهد.

اگر مادر در دوران بارداری مشکلات جسمی و عاطفی داشته باشد، ممکن است روند رشد کودک قبل از تولد کاهش یابد. درصورتی‌که این مشکلات پس از تولد نوزاد هم ادامه یابد خانم، به‌عنوان مادر، وظیفه دارد که به دنبال برطرف کردن مشکلات باشد.

وزن کم نوزاد باعث چه مشکلاتی می‌شود؟

کودک مبتلا به کم‌وزنی ممکن است در معرض خطر بیشتر بیماری‌ها قرار گیرد. بدن کوچک کودک به‌اندازه کافی قوی نیست و ممکن است خوردن، افزایش وزن و مقاومت با عفونت برایش دشوارتر باشد. ازآنجاکه نوزادان با وزن کم هنگام تولد چربی کمتری دارند، ممکن است در دمای معمولی سردشان شود. از آنجایی که بسیاری از این نوزادان نارس هستند، تشخیص اینکه مشکلات ایجادشده به دلیل نارس بودن است یا کوچک بودن، دشوار است. بعضی از مشکلات رایج نوزادان مبتلا به کمبود وزن بیان‌شده است:

• سطح پایین اکسیژن در هنگام تولد
• ناتوانی در حفظ دمای بدن
• دشواری تغذیه و افزایش وزن
• قند خون پایین (هیپوگلیسمی)
• عفونت
• مشکلات تنفسی، مانند سندرم دیسترس تنفسی نوزادان که یک بیماری تنفسی ناشی از نارس بودن ریه‌ها است.
• مشکلات نورولوژیکی ، مانند خونریزی مغزی
• مشکلات گوارشی، مانند آنتروکولیت نکروزان که بیماری مزمن روده شایع در نوزادان نارس است.
• سندرم مرگ ناگهانی نوزاد
• گلبول‌های قرمز خون بیش از حد که می‌تواند خون نوزاد را بیش از حد غلیظ کند.

در طولانی مدت، نوزاد متولد شده با وزن کم در معرض خطر بیشتری از اضافه وزن یا چاقی در بزرگ‌سالی و ابتلا به دیابت، فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی است.

تشخیص

در دوران بارداری، وزن تولد نوزاد را می‌توان با روش‌های مختلف تخمین زد. ارتفاع فوندوس (قسمت بالای رحم مادر) تا استخوان شکم اندازه‌گیری می‌شود. این اندازه‌گیری معمولاً با تعداد هفته‌های بارداری پس از هفته هشتم مطابقت دارد. اگر اندازه نسبت به تعداد هفته‌ها کم باشد، احتمالاً وزن کودک کمتر از حد انتظار است. سونوگرافی (آزمایش با استفاده از امواج صوتی برای ایجاد یک تصویر از ساختارهای داخلی) یک روش دقیق‌تر برای تخمین اندازه جنین است. اندازه‌گیری می‌تواند از سر، شکم و فوندوس جنین گرفته شود و در مقایسه با یک نمودار رشد برای ارزیابی وزن جنین به کار رود.
نوزادان در چند ساعت اول پس از تولد وزن می‌شوند. وزن با سن بارداری کودک مقایسه می‌شود و در پرونده پزشکی ثبت می‌شود. وزن تولد کمتر از ۲۵۰۰ گرم به‌عنوان وزن کم تشخیص داده‌شده است. نوزادان با وزن کمتر از ۱۵۰۰ گرم در هنگام تولد، بسیار کم‌وزن هستند.

درمان

کنترل ویژه بر وزن کم نوزاد توسط پزشک اطفال بر اساس:

• سن بارداری نوزاد، سلامت کلی و سابقه پزشکی
• تحمل کودک برای داروها، روش‌ها یا درمان‌های خاص
• نظر یا تمایل

مراقبت از نوزادان مبتلا به وزن کم اغلب شامل موارد زیر است:

• مراقبت در  ان آی سی یو که آی سی یو کودکان است.
• تخت کنترل دما
• تغذیه‌های خاص. گاهی اوقات اگر کودک نمی‌تواند مکش کند لوله به داخل معده وصل می‌شود و یا از طریق خط وریدی (IV)

اگر عوارض خاصی وجود نداشته باشد، نوزادان مبتلا به کمبود وزن معمولاً در رشد فیزیکی "پیشرفت" می‌کنند. نوزادان ممکن است به بخش مراقبت‌های ویژه ارجاع شوند. بسیاری از مراحل مثبت وجود دارد که مادران می‌توانند برای افزایش شانس رشد مناسب نوزاد خود انجام دهند:

• شیردهی نوزاد از سینه یکی از بهترین کارهایی است که مادر می‌تواند برای کمک به رشد و سلامت کودک انجام دهد.
• اطمینان حاصل کنید که همه معاینه‌های رشد و سلامت کودک به‌موقع انجام می‌شود.
• با بزرگ‌تر شدن نوزاد توجه بیشتری به افزایش وزن او داشته باشید، زیرا افزایش سریع وزن در اوایل می‌تواند مشکلات و ناراحتی‌های مرتبط با وزن و سلامتی در بزرگ‌سالی ایجاد کند. یک رژیم غذایی مغذی می‌تواند به کودک کمک کند تا به‌طور پیوسته رشد کند، اما در استفاده از شیرخشک احتیاط کنید.

پیشگیری

به علت پیشرفت‌های زیاد پزشکی در مراقبت از نوزادان بیمار و نارس، باوجود زایمان زودرس فراوان روز به روز کودکان بیشتری زنده می‌مانند. بااین‌حال پیشگیری از زایمان زودرس یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از تولد نوزادان با وزن کم است.
مراقبت‌های دوران بارداری یک عامل مهم در جلوگیری از زایمان زودرس و تولد نوزادان کم‌وزن است. در معاینات قبل از زایمان، سلامت مادر و جنین قابل بررسی است. از آنجا که تغذیه مادران و افزایش وزن آن‌ها با افزایش وزن جنین و وزن تولد ارتباط دارد، داشتن رژیم غذایی سالم و به دست آوردن وزن مناسب در دوران بارداری ضروری است. مادران همچنین باید از کشیدن سیگار و مصرف مواد مخدر اجتناب کنند زیرا مصرف آن‌ها می‌تواند به کاهش رشد جنین کمک کند.