تشخیص زردی و بیلی روبین خون نوزادان با دستگاه بیلی چک
زردی نوزادان یک عارضه شایع است که در ۲ تا ۶ روز اول تولد رخ می‌دهد. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که میزان بیلی روبین خون نوزاد بیش از حد طبیعی باشد. بیلی روبین یک ماده زرد رنگ است که از تخریب گلبولهای قرمز خون تولید می‌شود. در حالت عادی، کبد بیلی روبین را از خون خارج و به ادرار و مدفوع دفع می‌کند. اما در نوزادان، کبد هنوز به طور کامل بالغ نشده است و ممکن است نتواند بیلی روبین را به طور کامل از بین ببرد. این امر باعث می‌شود که بیلی روبین در خون نوزاد تجمع پیدا کند و باعث زرد شدن پوست و سفیدی چشم او شود.
در بیشتر موارد، زردی نوزادان خفیف است و طی چند روز یا چند هفته بدون نیاز به درمان برطرف می‌شود. اما در برخی موارد، زردی شدید می‌تواند خطرناک باشد و منجر به مشکلات جدی‌تر شود.
چک زردی نوزادان
پزشکان معمولاً در اولین ویزیت پس از تولد، میزان بیلی روبین خون نوزاد را بررسی می‌کنند. در صورت زردی خفیف، نیازی به درمان نیست و پزشک وضعیت نوزاد را به طور منظم بررسی می‌کند. اما در صورت زردی متوسط یا شدید، ممکن است پزشک درمان فتوتراپی یا تعویض خون را برای نوزاد تجویز کند.
چه چیزی باعث آن می شود؟
زردی در یک کودک سالم زمانی اتفاق می افتد که سطح بیلی روبین در خون بالا می رود. بیلی روبین ماده شیمیایی است که در اثر تخریب طبیعی سلولهای قرمز پیر تولید می شود. نوزادان سطح بیلی روبین بالاتری دارند چون تعداد گلبولهای قرمز حامل اکسیژن در آنها زیادتر است و کبد جوان آنها نمی تواند بیلی روبین اضافی را متابولیزه کند. هر چه سطح بیلی روبین بالاتر از نرمال می رود، زردی از سر به پائین به سمت گردن و سپس به قفسه سینه پیش می رود تا اینکه در موارد شدید نهایتاً به پنجه پا می رسد. این نوع زردی که اصطلاحاً فیزیولوژیک نامیده می شود (برخلاف انواع نادر و شدیدتری که بدلیل بیماری کبدی یا ناسازگاری خونی با مادر ایجاد می شود) معمولاً خطری برای سلامت شیرخواران سالم و رسیده (نه ماهه متولد شده) محسوب نمی شود. علت زردی در بسیاری از اوقات دقیقاً مشخص نیست و علل مشخص شده زردی، نیز بسیار متفاوت هستند که شامل ناسازگاری خون و Rh مادر با نوزاد، کم کاری تیروئید نوزاد، کمبودهای آنزیمی گلبول های قرمز مثل بیماری فاوویسم، زردی ناشی از کمبود دریافت شیر مادر، زردی ناشی از شیر مادر و علل بسیاری دیگر ...
دستگاه بیلی چک
دستگاه بیلی روبین متر یک وسیله برای سنجش و آزمایش زردی نوزاد است. این دستگاه شمارش میزان بیلی روبین در سرم خون نوزادان و شیرخوارگان را از طریق پوست (Transcutaneous) اندازه‌گیری می‌کند. به همین دلیل دیگر نیازی به نمونه خون نوازد نخواهد بود. تست زردی نوزاد در منزل با دستگاه، فاقد درد بوده و غیرتهاجمی است. استفاده از دستگاه بیلی چک بسیار راحت است و پاسخ تست در کمتر از ۱۰ دقیقه مشخص می‌شود. دقت دستگاه بیلی روبین نیز در حد مطلوبی قرار داشته و گزینه مناسبی برای بررسی زردی نوزاد است.
برای انجام آزمایش زردی نوزاد بادستگاه بیلی چک، دستگاه به آرامی به پیشانی نوزاد تماس داده می‌شود. در نتیجه این تماس دستگاه می‌تواند سطح بیلی روبین سرم خون نوزاد را مستقیما بسنجد و به سرعت و دقت کامل میزان بیلی روبین سرم خون را پس از تبدیل به ارقام نمایش دهد. رنج نرمال بیلی روبین در نوزادن با توجه به سن آنها متفاوت است.
استفاده از دستگاه بیلی چک
استفاده از دستگاه بیلی چک آسان است. والدین می‌توانند با مراجعه به یک مرکز خدمات در مانی در منزل، از این دستگاه برای بررسی میزان بیلی روبین خون نوزاد خود استفاده کنند.
در اینجا مراحل استفاده از دستگاه بیلی چک آورده شده است:
- دستگاه را روشن کنید.
- نوزاد را روی سطح صافی قرار دهید.
- دستگاه را روی پیشانی یا جناغ سینه نوزاد قرار دهید.
- دکمه اندازه گیری را فشار دهید.
- نتیجه آزمایش روی صفحه نمایش دستگاه ظاهر می‌شود.
در صورت مشاهده هرگونه علائم زردی در نوزاد خود، بلافاصله با پزشک یا مرکز خدمات در مانی در منزل تماس بگیرید.
اهمیت دستگاه بیلی چک در تشخیص زردی
دستگاه بیلی چک یک ابزار تشخیصی است که از نور قرمز برای اندازه‌گیری سطح بیلی روبین در خون استفاده می‌کند. این دستگاه به صورت غیر تهاجمی و سریع می‌تواند در تشخیص زردی نوزادان موثر باشد و از نیاز به آزمایشات خون تهاجمی کمتر کند.
درمان زردی نوزاد
همزمان با انجام تست زردی نوزاد در منزل امکان انجام اقدامات درمانی نیز وجود دارد. بسته به شدت زردی نوزاد اقدامات درمانی متفاوت خواهد بود. البته بدیهی است که هر اقدام درمانی کاملا تحت نظارت پزشک انجام می‌شود و دستور آن را پزشک صادر می‌کند. برای راحتی خود و نوزاد می‌توانید از خدمات پزشک در منزل مجموعه هومکا بهره‌مند شوید و علاوه بر رفع دغدغه رفت و آمد، در مطب پزشک و یا درمانگاه معطل نمانید.
دستگاه فتوتراپی
دستگاه فتوتراپی یا دستگاه نوردرمانی اولین اقدام درمانی برای بهبود زردی نوزاد است. استفاده از این دستگاه در منزل نیز امکانپذیر است. البته به شرطی که عدد زردی نوزاد بیش از اندازه بالا نباشد و به مراقبت‌های مدام پرستاران نیاز نداشته باشد. شما می‌توانید از حدمات پرستار کودک در منزل مجموعه هومکا در این زمینه بهره ببرید. معمولا زمانی که عدد زردی نوزاد بین ۱۰ تا ۱۵ است می‌توان از دستگاه فتوتراپی در منزل استفاده کرد. در غیر این صورت کمک گرفتن از کادر بیمارستانی بهترین تصمیم خواهد بود.
توجه داشته باشید که در این روش کودک باید در درون دستگاه و زیر نور بخوابد. در حالی که چشم‌ها و آلت تناسلی نوزاد کاملا پوشیده است، سایر قسمت‌های بدن باید بدون لباس باشد. هر دو ساعت یک بار نوزاد از دستگاه خارج می‌شود و با شیر مادر تغذیه می‌شود. بدیهی است که استفاده از این دستگاه در منزل رفاه بیشتری برای خانواده‌ها خواهد داشت. البته به شرطی که پزشک اجازه استفاده از دستگاه در منزل را بدهد.
در این روش با توجه به میزان زردی نوزاد، میزان بیلی روبین هر ۴ الی ۱۲ ساعت چک می‌شود و چنانچه بیلی روبین به عدد ۸ برسد، فتوتراپی قطع می‌شود.
تعویض خون
در شرایط حاد و زمانی که زردی شدید باشد و با درمان با فتوتر اپی جواب ندهد، خون نوزاد یا خون مادر باید تعویض شود.
قطره زردی یا بیلی ناستر
استفاده از قطره زردی نوزاد یا بیلی ناستر به همراه فتوتراپی و تغذیه مداوم کودک با شیر مادر، روش درمانی دیگری برای درمان زردی است.
