لتارژی در کودکان: علت،علائم و درمان
به احساس خستگی مداوم در کودکان، کاهش سطح انرژی، دشواری در بیدار ماندن در مدرسه و زمان انجام تکالیف درسی لتارژی گفته میشود. چنین کودکانی بیحالاند و به سختی میتوانند مدتی طولانی بیدار بمانند. یافتن دلیل اصلی لتارژی کودکان بسیار مهم است، چرا که ممکن است لتارژی علامت ابتلا به بیماریهای جدی باشد. چاقی، مننژیت، تب و ... باعث بروز لتارژی در کودکان میشود. اگر برای درمان لتارژی اقدام نشود، ممکن است در آینده بیماریهای وخیمتری مانند اختلالهای مغزی بروز یابد. اگر تصور میکنید فرزندتان مبتلا به لتارژی است، برای معاینه کامل به متخصص اطفال مراجعه کنید.
علل لتارژی در کودکان
بعضی از علل لتارژی در کودکان عبارت است از:
- کمخوابی: کودکانی که شب به حد کافی نمیخوابند، در طول روز خسته هستند و در مدرسه نیز تمرکز خوبی ندارند. کودکان باید هر روز 8 تا 9 ساعت بخوابند تا در طول روز احساس خستگی نکنند.
- سوء تغذیه: یکی از شایعترین علل لتارژی در کودکان سوء تغذیه است. کودکانی که تغذیه نامناسب دارند، از کمبود انرژی رنج میبرند. کودکان باید هر روز خوراکیهایی از تمام گروههای غذایی بخورند. مصرف مولتی ویتامین کودکان نیز ممکن است مفید باشد.
- کمخونی: لتارژی یکی از نخستین علائم کمخونی است. در این عارضه تعداد گلبولهای قرمز خون کم میشود، در نتیجه اکسیژن و مواد مغذی کافی به تمام اندامهای بدن نمیرسد.
- تب: تب معمولاً نتیجه بیماری یا عفونت ویروسی است. تب مکانیسم دفاعی بدن برای مقابله با بیماری است. بعضی بیماریها با لتارژی شدید همراه است.
- افسردگی و اختلالهای روانی: افسردگی و اختلالهای روانی نیز باعث لتارژی میشود. افسرده بودن انرژی بسیار زیادی را از بدن میگیرد و در نتیجه کودک دچار خستگی مزمن میشود.
- مننژیت: مننژیت عفونتی است که علت آن التهاب غشاهای محافظت کننده از نخاع و مغز در برابر آسیبهای خارجی است. تب، سردرد و گردن درد از علائم مننژیت است. مننژیت عارضهای بسیار جدی و کشنده است. در صورت مشاهده این علائم باید به سرعت به پزشک مراجعه نمود.
- استرس: استرس یکی از علل لتارژی است.
- دارو: مصرف بعضی داروها منجر به لتارژی میشود.
- بیماریهای مزمن: بیماریهای مزمنی مانند سرطان، بیماریهای کبد، دیابت یا ناراحتیهای کلیوی بدن را خسته میکند و به لتارژی دامن میزند.
- ضربه خوردن به سر: اگر ضربهای به سر کودک وارد شود، احتمال بروز ضربه مغزی وجود دارد. اگر کودک پس از ضربه دیدن سر دچار سردرد، سرگیجه و لتارژی شد، به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
- چاقی: چاقی یکی از علل مهم لتارژی است.
- بسیاری از کودکان دچار وقفه تنفسی (آپنه) در خواب میشوند. کمخوابی باعث خستگی شدید بدن میشود و کودک تمام روز خسته است. کودک باید 7 تا 8 ساعت در روز به خوبی بخوابد تا انرژی لازم را برای فعالیتهای روزمره داشته باشد.
- سندرم داون: لتارژی یکی از نشانههای سندرم داون است.
علائم
تشخیص دادن کودک مبتلا به لتارژی کار آسانی است. این کودکان خسته و خواب آلود به نظر میرسند. علامت شاخص لتارژی نیز همین بیحالی و خوابآلودگی است.
دیگر علل شایع لتارژی عبارت است از:
- بیتفاوت بودن کودک به محیط اطراف
- بازی نکردن کودک با دوستان یا اسباب بازیها
- توانایی کودک برای درک مسائل بسیار آهسته است. ممکن است کودک در درک یک سوال ساده نیز به مشکل بربخورد.
- انرژی نداشتن باعث خستگی سریع کودک میشود. کودک هیچ نیرویی ندارد.
- کودک بسیار دیر به فعالیتهای بدنی یا ذهنی واکنش نشان میدهد.
- کودک از یبوست رنج میبرد، یعنی این که رودهها نیز در اثر لتارژی کند و غیرفعال میشود.
- کودک نمیتواند مدتی طولانی در خانه یا حتی مدرسه بیدار بماند.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت مزمن بودن لتارژی حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. مطمئن شوید که فرزندتان مواد مغذی کافی دریافت میکند و هر روز مولتی ویتامین مصرف میکند. قبل از شروع مصرف هرگونه مکمل یا نوشیدنی انرژیزا حتماً با متخصص اطفال مشورت کنید.
درمان
- ابتدا بایدعلت اصلی لتارژی کودک مشخص شود. داروهای بسیاری را میتوان برای لتارژی اطفال تجویز کرد، اما پس از تشخیص علت اصلی مشکل و قبل از شروع درمان باید با پزشک مشورت کرد.
- اگر علت لتارژی ابتلا به بیماری باشد، پزشک اقدام به درمان بیماری میکند و کودک پس از چند روز به اندازه قبل فعال و پرانرژی میشود.
- چنانچه کم خونی علت لتارژی باشد، پزشک مکمل آهن را برای جبران کمخونی تجویز میکند. در این شرایط باید غذاهای سرشار از آهن و ویتامین ث به کودک داده شود. سبزیجات سبز برگ، گوشت بدون چربی، ماهی و اسفناج منابع غنی آهن هستند. ویتامین ث نیز در میوهها و سبزیجات وجود دارد. ویتامین ث جذب آهن را از روده افزایش میدهد.
- کودک دچار سوء تغذیه باید پروتئین بیشتری را از رژیم غذایی دریافت کند. پزشک مکملهای پروتئین تجویز میکند. همچنین کودک باید پروتیئن را از غذاهایی مانند برشتوک صبحانه، تخم مرغ، گوشت و حبوبات نیز دریافت کند.
- غذاهای مقوی به فرزندتان بدهید و از مصرف بیش از اندازه فست فود خودداری کنید.
- کودک باید قبل از رفتن به مدرسه و شب قبل از خوابیدن شیر بنوشد.
- کودک را وادار کنید که شبها زود بخوابد تا کمبود خواب نداشته باشد.
- لتارژی گاهی نتیجه زیاد بودن تکالیف مدرسه است. در چنین شرایطی محیطی آرامتر را برای انجام تکالیف ایجاد کنید و به فرزندتان کمک کنید.
پیشگیری
- فرزندتان را تشویق کنید تا با همسن و سالان خود بازی کند و در فعالیتهای بدنی شرکت کند. به این ترتیب مشکل چاقی کودک حل میشود.
- مطئمن شوید که کودک زیر انبوهی از تکالیف مدرسه دفن نشده است.
- مطمئن شوید که فرزندتان مواد مغذی کافی دریافت میکند. برای تهیه یک نمودار تغذیهای از متخصص تغذیه راهنمایی بگیرید.
- به محض بروز علائم اشاره شده با پزشک مشورت کنید.
- فرزندتان را تشویق کنید تا با همسالان خود رابطه برقرار کند. هیچگاه او را مدتی طولانی در خانه تنها نگذارید. سعی کنید عادتهای مورد علاقه فرزندتان را بشناسید و او را به انجام آنها ترغیب کنید.
- به طور مرتب برای چکآپ به متخصص اطفال مراجعه کنید.
- وضعیت خواب کودک را تحت نظر داشته باشید و برای رفع مشکلات خواب اقدام کنید.
اقدامهای احتیاطی
- مدرسه رفتن را به کاری خوشایند و دوست داشتنی تبدیل کنید و اجازه ندهید کودک زیر بار تکالیف و فعالیتهای مختلف از پا دربیاید.
- اجازه ندهید کودک تنها بماند، بگذارید با همسن و سالان خود دوست شود و بازی کند.
- با فرزندتان دوست باشید و دیدگاههایتان را با هم به اشتراک بگذارید.
- از کمخونی کودک پیشگیری کنید.
- مشکلات خواب کودک را برطرف کنید.
- فرزندتان را مرتب برای معاینه به نزد متخصص اطفال ببرید.
- پس از تشخیص مشکل به سرعت برای درمان آن اقدام کنید.